Sahan Media Muqdisho: Xiriirka Kenya iyo Soomaaliya ayaa waxaa hareeyay qalalaaso dhanka ammaanka ah, muran dhanka xuduudka ah iyo khilaaf diblomaasiyadeed. Si kastaba ha ahaatee waxaa jirta buundooyin lagu dhalin karo nabad waarta iyo iskaashi. Waxay si fiican ugu hadlaan laba af, laba aqoonsi, iyo laba bulsho, waxay leeyihiiny shabakado bulsho, dhaqan iyo ganacsi oo ku fidsan Nairobi ilaa Muqdisho kuwaas oo gacan ka geystay dhisidda kalsoonida iyo isku xirka aasaaska u ah xiriirka wanaagsan ee labada wadan.
Xiriiradii u dambeeyay ee u dhexeeyay Kenya iyo Soomaaliya waxuu u badnaa xiriirro qarsoodi ah. Tallaabooyinka loo qaaday caadiyaynta, sida dib-u-soo-celinta duullimaadyada tooska ah iyo fududaynta fiisaha labada waddan ee sannadka 2019, ayaa muujinaysa in caadi ahaan suurtogal tahay in lasii ballaarin karo.
Xaafadda Islii ee magaalada Nairobi waa degmo ganacsi oo ka tirsan caasimadda, waana halbowlaha qurba-joogta Soomaaliyeed ee Kenya. Suuqyada, nidaamyada xawaaladaha, iyo shabakadaha ganacsiga xudduudaha dhaafay waxay ilaalinayaan xiriirka Soomaaliya waxayna gacan ka geystaan dhaqaalaha Kenya. Eastleigh waxay noqon kartaa shaybaarka dibloomaasiyadda bulshada. Laga soo bilaabo isweydaarsiga ganacsiga maalinlaha ah iyo xiriirka isdhaafsiga ee ka dhexeeya labada bulsho ee xaafaddan ayaa kobcin kara xiriir joogto ah abuurina kara kalsoonida labada shacab.
Qurba-joogta Soomaalidu maaha oo kaliya bulsho xawaaladaha ah. Waxay xoojiyaan awoodda siyaasadeed iyo bulsho ee Kenya iyo Soomaaliyaba iyagoo u gudbinaya sida ay u shaqeeyaan, aqoonta hay’adaha, iyo waayo-aragnimada xalinta dhibaatooyinka labada bulsho.
Sida ay u shaqeyso
- Isku xirka Warfaafinta: Soomaalida Kenya waa mid ka mid ah bulshooyinka tirada yar ee awood u leh in ay turjumaan luqadaha xafiisyada iyo siyaasadda ee labada dal. Waxay ku milmeen hay’adaha dawladda ee Nairobi waxayna maamulaan shabakadaha bulshada ee Muqdisho iyo Hargeysa.
- Iskaashiga Kalsoonida: Xiriirka qoyska iyo wadaniga ah ee Soomaalida, marka lagu daro xiriirka rasmiga ah ee ay la leeyihiin madaxda dowladda, waxa ay abuureen kalsooni labada dhinac ah. Xaaladdan oo kale, tusaalayaasha sidaYuusuf Xaaji iyo Janaraal Maxamuud Maxamed waxay noqdeen dhismeyaal aamin ah oo wadi kara waddooyinka wada-hadalka oo furnaan kara xilliyada dhibaatooyinka.
- Faa’iidada: Shirkadaha wadajirka ah ee laga sameeyay xarumaha ganacsiga sida Eastleigh waxay abuureen guulo dhaafsiisan siyaasadda. sidoo kale isku xirka ama soo dajinta alaabada, adeegyada, iyo bixinta deymaha ayaa xoojiyay isbedbedelkii dublamaasiyadeed.
Dawladuhu waxay saxeexaan heshiisyo, laakiin bulshooyinka ayaa go’aamiya inta ay nool yihiin heshiisyadan. Si aad ugu gudubto wanaagga diblomaasiyadeed mararka qaar waxay u baahan tahay kalsooni qoto dheer oo ka dhaxaysa labada bulsho.
Waxa maqan waa toosinta iyo isku-dubbaridka hab-dhaqankan oo ku jira qaab-dhismeedka la jaan qaadaya siyaasadaha gobolka. Waxa loo baahan yahay in xoogga la saaro sidii diblumaasiyadda qurba joogta loo waafajin lahaa shaqada labada dawladood. Habka ku salaysan dublamaasiyadda qurba-joogta ayaa awood u leh inuu bedelo dibolomaasiyadda jilicsan ee maanta jirta.
