Sahan media Muqdisho: Midowga Afrika ayaan weli helin maalgelinta loo baahan yahay si Soomaaliya looga hirgeliyo barnaamij lagu beddelo nabad ilaalinta sanadka soo socda, sida uu sheegay Guddoomiyaha Nabadda iyo Ammaanka ee ururka.
Barnaamijka Midowga Afrika ee ku meel gaarka ah ee Soomaaliya (ATMIS) ayaa lagu wadaa in uu soo gabagabeeyo shaqadiisa laba sano iyo bar bisha December ee sanadka 2024-ka, waxaana horay looga saaray in ka badan 5,000 oo askari, balse dhaqaale la’aan ku wajahan barnaamij cusub oo nabad ilaalineed welwelka sii kordhaya ee AU-da iyo Guddoomiyaha Bankole Adeoye (Amb.).
“Joogitaanka Al-Shabaab ee Soomaaliya iyo sidoo kale Mozambique waxay khatar weyn ku tahay gobolka,” ayuu yiri Guddoomiyaha intii lagu guda jiray munaasabad lagu xusayay sannad-guuradii 20-aad ee Golaha Ammaanka iyo Nabadda ee Midowga Afrika oo lagu qabtay xarunta ururka ee Addis Ababa.
Wuxuu sheegay in howlgal cusub uu bedeli doono ATMIS balse ma uusan xaqiijin xubnaha ay noqon doonaan.”Waxaan raadineynaa ilo dhaqaale oo lagu helo barnaamijka cusub,” ayay tiri Adeoye.
AU waxay mar horeba la halgamaysay sidii ay u sii wadi lahayd ATMIS maadaama UN, EU, iyo US ay joojiyeen maalgelinta hawlgalka nabad ilaalinta. Waxaa jira farqi lacageed oo dhan USD 100 milyan oo miisaaniyada ah oo horseedaya dhimista kama dambaysta ah ee Diisambar 31, 2024, sida uu sheegay AU.
Ururku waxa uu ka soo qaadanayaa Xarunta Kaydka Qalalaasaha (CRF) iyo tabarucaadka xubnaha si loo ilaaliyo hawlgalka. In ka badan 13,586 askari ayaa weli ku sugan gudaha Soomaaliya, kuwaasi oo qeyb ka ah ATMIS-ka, kaasi oo laftirkiisa ah dib u habeyn lagu sameynayo ciidamadii hore ee Midowga Afrika ee AMISOM.
Ciidamada Itoobiya oo ay wehliyaan saraakiil ciidan oo ka kala socda Burundi, Kenya, Uganda, iyo Djibouti, ayaa Soomaaliya ku joogay ATMIS tan iyo bishii April 2022, iyagoo qeyb ka ah howlgalka militariga iyo rayidka ee bedelay AMISOM.
Wareysi uu siiyay warbaahinta dowladda bishii hore, Field Marshal Birhanu Jula, oo ah madaxa shaqaalaha ee ciidamada difaaca qaranka Itoobiya (ENDF), ayaa saadaaliyay in konton iyo konton ay suurtogal tahay in Itoobiya ay ku lug yeelato howlgalka cusub ee ATMIS-da kadib.
“Haddii aan ka baxno, dowladda Soomaaliya ma sii jiri doonto,” ayuu yiri Berhanu.
Laakin Muqdisho iyo Addis Ababa ayaa sidoo kale waxaa ka dhaxeeya khilaaf diblumaasiyadeed oo ku saabsan is-afgaradkii ay Itoobiya iyo Somaliland kala saxiixdeen bishii Janaayo.
“Waxaan dib u xaqiijineynaa taageeradayada madax-banaanida iyo daacadnimada siyaasadeed ee dhammaan dalalka xubnaha ka ah Midowga Afrika. Waxaan sidoo kale xaqiijineynaa in loo baahan yahay in labada dowladood ee Itoobiya iyo Soomaaliya ay ka shaqeeyaan sidii xal nabadeed loo gaari lahaa,” ayay tiri Adeyooye.
