Sahan media Muqdisho: Xubnaha baarlamaanka Kenya ayaa lagu wadaa in ay u codeeyaan xil ka qaadista madaxweyne ku xigeenka dalka Kenya Rigathi Gachagua oo lagu eedeeyay musuq maasuq iyo inuu dowladda wiiqay iyo qaar kale. Gachagua ayaa diiday eedeymaha loo soo jeediyay, waxaana la filayaa inuu baarlamaanka iska difaaco galabnimada Talaadada maanta ah.
“Waxba kama jiraan eedeymahan oo dhan,” ayuu ku sheegay khudbad laga sii daayay telefishinka goor dambe oo Isniintii ah isagoo si faahfaahsan u beeniyay eedeymaha ay ka mid yihiin ururinta hanti weyn oo aan la sharraxin iyo halka ay ka yimaadeen.
“Ma doonayo inaan iska casilo shaqadan. Waan dagaalami doonaa ilaa dhamaadka,” Gachagua ayaa hadalkiisa raaciyay.
Xildhibaanada ayaa bilaabay howsha xil ka qaadista 1-dii October, iyadoo 291 Xildhibaan ay saxiixeen Mooshinka, taasoo dhaaftay 117-kii ugu yaraa ee loo baahnaa.
Haddii Aqalka Hoose ee Baarlamaanka Shacbiga, ay u codeeyaan in ka badan saddex meelood labo meel xil ka qaadista, Aqalka Sare, Senatka, ayaa laga codsan doonaa in ay mooshinka ku ayidaan cod la mid ah.
Gachagua ayaa taageeray madaxweyne William Ruto doorashadiisa 2022 wuxuuna gacan ka geystay in uu helo codad aad u badan oo ka soo baxay gobolka Mount Kenya.
Madaxweyne ku xigeenka ayaa sheegay in tan iyo markaas uu dhinac ka ahaa doorashadaas, iyadoo ay si weyn u hadal hayeen warbaahinta maxaliga ah ee dalkaas in uu khilaaf soo kala dhex galay isaga iyo Ruto, maadaama isbahaysigii siyaasadeed ay is bedeleen.
Ruto ayaa shaqada ka ceyriyay inta badan golahiisa wasiirada, waxaana uu keenay xubno ka tirsan mucaaradka ugu weyn dalkaasi ka dib dibad baxyo looga soo horjeeday canshuur kordhin aan la jecleysan bilihii June iyo July oo ay ku dhinteen in ka badan 50 qof.
Dhawr xildhibaan oo xulafo la ah Gachagua, oo lagu eedeeyay inay maalgaliyeen mudaharaadyada, ayaa boolisku u yeeray bishii hore.
Gachagua ayaa lagu soo oogay dacwad sannadkii 2021-kii isagoo helay hanti aan la shaacin oo dhan in ka badan 7.3 bilyan oo shilinka Kenya ah ($57m).
Kiiskaas ayaa la laalay markii isaga iyo Ruto ay xilka la wareegeen. Balse hadda xildhibaanada ayaa ku eedeeyay in uu uruursaday lacag dhan 5.2 bilyan oo shilin ($40m) labadii sano ee uu madaxweyne ku xigeenka ahaa, inkastoo la sheegay in uu mushaar ahaan u qaadan jiray 93,000 oo doolar.
Wuxuu sheegay in hantidiisu ay ka timaaddo ganacsiga qoyskiisa ee hantida ma-guurtada ah, soo dhawaynta iyo dhismaha.
Gachagua ayaa ka carooday qaar badan oo ka mid ah isbahaysiga Ruto si ay dawladda uga mid noqdaan wuxuuna soo jeediyay in kuwa u codeeyay isbahaysiga ay marka hore sheeganayaan shaqooyinka dawladda iyo mashaariicda horumarinta.
Haddii xilka laga xayuubiyo, waxa uu noqonayaa madaxweyne ku xigeenkii ugu horeeyay ee sidan oo kale xilka looga qaado tan iyo markii suurta galnimada lagu soo bandhigay dastuurkii Kenya ee 2010 oo dib loo eegay.
