Sahan Media Muqdisho: Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa ku dhawaaqay qorshe ka kooban 20 qodob oo uu sheegay in haddii uu dhaqan galo uu soo afjari doono dagaalka ay Israa’iil ku heyso marinka Gaza ee go’doomiyay, isla markaana ay horseedi doonto in la sii daayo dhammaan la haystayaasha halkaas lagu hayo.
Ka dib markii aan la tashiyo badan la yeeshay saaxiibadayada gobolka oo dhan, waxaan si rasmi ah u soo saarayaa mabaadi’dayada nabadda, taas oo ay dadku runtii jeclaysteen, waa inaan idhaahdaa,” Trump ayaa u sheegay warfidiyeenka Aqalka Cad xilli ay si wada jir ah shir jaraa’id isula qabteen Ra’iisul Wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu.
Trump ayaa sheegay in Xamaas ay weli tahay xisbiga kaliya ee aan weli aqbalin soo jeedintiisa, inkastoo aysan caddayn in kooxda Falastiiniyiinta ay heleen ka hor inta aan si rasmi ah loo daabicin Aqalka Cad wax yar ka hor shirka jaraa’id.
“Qof kasta oo kale ayaa aqbalay, laakiin waxaan dareemayaa dareen ah inaan heli doonno jawaab wanaagsan. Laakiin haddii kale, sida aad ogtahay Bibi, waxaad heli lahayd taageero buuxda si aad u sameyso waxa aad sameyn lahayd. “Qof kastaa wuu fahamsan yahay in natiijada kama dambaysta ah ay tahay in la baabi’iyo khatar kasta oo gobolka ka jirta, khatartaasna waxaa keenay Xamaas.”
Israa’iil waxay Qaza ka fulisay ololaheedii socday ku dhawaad laba sano oo ay taageero diblomaasiyadeed iyo mid milatariba ka heshay maamulka Biden iyo Trump. Taas waxaa ka mid ah bixinta qalab milatari oo aan la hor istaagin, iyo lix adeegsi oo diidmada qayaxan ee Maraykanka si loo joojiyo tallaabada Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ee ku baaqaya xabbad-joojin.
In ka badan 66,000 oo falastiiniyiin ah ayaa la dilay, oo u badan haween iyo carruur, iyadoo deegaanka si weyn loogu soo koobay burbur taasoo keentay barakac ballaaran, yaraan daran oo nolol maalmeedka ah oo ay ku jiraan cunto iyo biyo la aan iyo faafitaanka cudurrada.
Qorshaha madaxweynaha Maraykanka waxa uu ku tilmaamayaa in Gaza laga dhigo “aag ka caagan argagixisada oo aan khatar ku ahayn deriskeeda” iyada oo la hubinayo in go’doominta “ dib loo horumarin doono si ay faa’iido ugu jirto dadka Gaza, kuwaas oo ay soo gaadheen in ka badan oo ku filan,” ayuu Aqalka Cad ku yiri hadal uu soo saaray.
Sida uu qorshuhu yahay, “haddii labada dhinac ay ku heshiiyaan soo jeedintan, dagaalku wuxuu si degdeg ah u dhammaan doonaa” iyadoo ciidamada Israa’iil ay ka baxayaan goobihii lagu heshiiyay. Inta lagu guda jiro howshaan, waxaa la hakinayaa dhammaan howlgallada ciidamada, waxaana la xayiri doonaa furumaha dagaalka inta laga buuxinayo shuruudaha lagama maarmaanka u ah ka bixista marxaladda.
72 saacadood gudahood laga bilaabo aqbalaadda Israa’iil, dhammaan la haystayaasha, kuwa nool iyo kuwa dhintayba, waa in lagu soo celiyaa, sida uu dhigayo qorshaha, qorshahaas oo sidoo kale lagu wadaagay baraha bulshada.
Kadib sii daynta la haystayaasha, Israa’iil waxa ay sii deyn doontaa 250 maxbuus oo xabsi daa’in ah iyo 1,700 oo Gazan ah oo la hayo wixii ka dambeeya Oct. 7, 2023. La-hayste kasta oo Israa’iili ah oo maydkiisa la soo celiyo, Israa’iil waxa ay soo celin doontaa maydadka 15 Gazan ah oo la dilay, sida uu qorshuhu yahay.
Xubnaha Hamas ee “ku heellan inay nabad ku wada noolaadaan iyo inay hubka ka dhigaan ayaa la siin doonaa cafis” xubnaha Hamas ee doonaya inay ka baxaan Gaza waxaa la siin doonaa marin ammaan ah oo ay ku tagaan dalalka aqbalaya.
Marka la aqbalo heshiiskan, gargaar buuxa ayaa isla markiiba loo diri doonaa marinka Gaza, iyada oo qaybinta ay socoto “iyada oo aan la faragelin labada dhinac iyada oo loo marayo UN iyo hay’adaheeda,” oo ay weheliyaan Bisha Cas iyo kuwa kale oo aanla lahayn wax xiriir ah labada dhinac ee is haya.
Gargaarku waxa uu noqon doonaa ugu yaraan heerar waafaqsan qaddarka heshiiska la cayimay ee ku taariikhaysan Jan. 19, kaas oo ay ku jiraan dayactirka kaabayaasha, isbitaallada, cuntada iyo gelitaanka qalabka lagama maarmaanka u ah qaadista qashinka iyo nadiifinta waddooyinka.
Trump ayaa sheegay in sida uu qorshuhu yahay la dhisi doono guddi ku meel gaar ah oo maamul, kaas oo uu ugu yeeray “Guddiga nabadda” oo uu Trump laftiisu ahaan doono maamulaha kursiga. Ra’iisul wasaarihii hore ee Britain, Tony Blair iyo madax kale oo heer qaran ah ayaa sidoo kale lagu dari doonaa, ayuu yiri madaxweynuhu.
“Hogaamiyayaasha Carabta iyo Israa’iil iyo cid kasta oo ay khusayso ayaa iga codsaday inaan tan sameeyo, marka waxaa madax u noqon doona nin loo yaqaan madaxweyne Donald J. Trump ee Maraykanka,” ayuu yidhi.
Trump ayaa sheegay in guddiga maamulku ay la shaqeyn doonaan Bangiga Adduunka iyo hay’ado kale oo aan la cayimin, waxaana loo xilsaari doonaa “qorista iyo tababarida dowlad cusub oo ay ka koobnaan doonto Falastiin, iyadoo ay weheliyaan khubaro aqoon sare leh oo ka kala socda adduunka oo dhan.
“Xamas iyo kooxaha kale ee argagixisadu wax door ah kuma yeelan doonaan guddiga, wax door ah kama ciyaari doonaan maamulka Gaza, si toos ah iyo si dadbanba,” ayuu yidhi.
Trump waxa uu sheegay in intii uu socday wadahadalkii albaabadu u xidhnaayeen ee uu la yeeshay Netanyahu, in hoggaamiyaha Israa’iil uu “aad u caddeeyey sida uu uga soo horjeedo dawladda Falastiin”.
“Dhowr waddan ayaa si nacasnimo ah u aqoonsaday dawladda Falastiin, sida aad ogtahay, qaar ka mid ah saaxiibadayada Yurub, iyo adduunkaba.
