Sahan media Muqdisho: Koox ka socota Hay’adda Ilaalinta Xogta Soomaaliya (SDPA) ayaa socdaal cilmi baaris ah ku tagay dalka Nigeria si ay u ogaadaan sida uu dalku u hirgelinayo maamulka xogta.
Wafdiga Soomaaliya oo uu hoggaaminayay safiirka dalkaas u fadhiya Nigeria, Jamaal Mohammed , ayaa dhawaan booqday guddiga ilaalinta xogta Nigeria (NDPC) halkaas oo ay wadahadal kula yeesheen guddoomiyaha qaranka, Dr Vincent Olatunji, hay’addu waxay ku sheegtay barta Facebook.
Wafdiga ayaa sheegay in ujeeddada booqashadu ay tahay sidii Nigeria ay dhiirigelin uga heli lahayd arrimaha ilaalinta xogta shaqsiga ah, iyo sidii ay uga dhigi lahayd mid muhiim u ah dadaallada isbeddelka dhijitaalka ah ee Soomaaliya ka socda.
Waxay wadaageen aqoonta ku saabsan arrimaha la xiriira qaab-dhismeedka sharci-dejinta ee ilaalinta xogta ee Nigeria sida sharciga ilaalinta xogta ee la sameeyay sannadkii hore, iyo sidoo kale su’aalaha muhiimka ah ee ku saabsan maamulka xogta, fulinta, iyo u hoggaansanaanta.
Isagoo ka hadlaya wafdiga, Olatunji wuxuu marka hore soo bandhigay dulmar ku saabsan Guddiga Ilaalinta Xogta Nigeria, qaabkeeda, tiirarka muhiimka ah iyo khariidad waddo, ka hor inta uusan hoosta ka xariiqin dabeecadda muhiimka ah ee ilaalinta xogta ee dhisidda kaabayaasha dhijitaalka ah ee adag dhaqaalaha.
Waxa uu intaa ku daray in dalalka dhisaya hay’adaha ilaalinta xogta madax-bannaan, ay tahay in ay sidaas sameeyaan iyaga oo tixgelinaya dhowr arrimood, dadaallada noocan oo kale ah waa in sidoo kale ay la socdaan hababka ugu wanaagsan ee gobolka iyo kuwa caalamiga ah.
“Waxay ku saabsan tahay in laga wada shaqeeyo dhismaha dhaqaalaha dhijitaalka ah ee caalamiga ah, aasaaska dhaqaalahaasna waa aqoonsiga dhijitaalka ah. Ilaalinta dhammaan muwaadiniinta adduunka oo dhan hadda waa arrin muhim ah, xitaa heerka Qaramada Midoobay, sababtoo ah ilaalinta xogtu waa xuquuq aadanaha,” ayuu yiri Olatunji sida uu soo xigtay Voice of Nigeria.
Dadaalka caalamiga ah ee isbeddelka dhijitaalka ah ayaa ka dhigaya ilaalinta xogta xitaa mid la taaban karo oo aan laga maarmi karin, ayuu yiri sarkaalku, isagoo ku dhiirri-geliyay Soomaaliya dal ahaan inay muhiimad weyn ka dhigto ilaalinta xogta iyadoo la tashanayo wacyigelina la samaynayo.
Safiirka Soomaaliya oo hadalkiisa sii wata ayaa u mahad celiyay Hay’adda NDPC oo albaabada u furtay kooxda soo booqatay, isagoo hoosta ka xariiqay “waxaan u baahanahay aqoonta iyo khibrada walaalaheena Nigeria”. Waxa uu sheegay in safarka aqoon wadaagga ah uu wax badan ka tari doono sidii dalka uu u qaabayn lahaa ilaalinta xogta iyo waxqabadyada isbeddelka dhijitaalka ah.
Wadaagista aqoonta ayaa loo aqoonsaday inay tahay qodobka ugu weyn ee dadaalka caalamiga ah ee lagu dhisayo DPI oo saameyn leh.
Safarkii ugu dambeeyay ee SDPA ee Nigeria ayaa yimid wax yar ka dib markii hay’adda aqoonsiga ee dalka (NIRA) ay la tashatay la-hawlgalayaasha qaranka iyo kuwa ajnabiga ah si loo hagaajiyo qaab-dhismeedka sharci-dejinta iyo tixgalinta tignoolajiyada ee barnaamijka aqoonsiga dhijitaalka ah ee dalka .