Sahan media Muqdisho: Dowladda Soomaaliya ayaa dalkeeda ka saari doonta kumannaan ka mid ah ciidamada Itoobiya ee ku sugan gudaha dalkaas dhammaadka sannadkan, haddii aysan Addis Ababa meesha ka saarin heshiiska lagu muransan yahay ee badda ay kula jirto maamulka la baxay Somaliland, sidaas waxaa sheegay sarkaal sare oo ka tirsan dowladda Soomaaliya.
Khubarada dhanka ammaanka iyo diblumaasiyiinta ajnabiga ah ayaa sheegay in tallaabadan ay halis dheeraad ah ku tahay xasiloonida Soomaaliya, maadaama ciidamada maxalliga ah ay awoodi waayeen inay buuxiyaan booska ammaan, oo ay u badan tahay inay ka faa’ideystaan ​​dagaalyahannada Al-Shabaab ee xiriirka la leh Al-Qaacida.
Ugu yaraan 3,000 oo askari oo Itoobiyaan ah ayaa ku sugan Soomaaliya, kuwaas oo qayb ka ah howlgalka nabad ilaalinta Midowga Afrika ee ATMIS ee dagaalka kula jira Al-shabaab oo ka talisa qaybo badan oo ka mid ah Soomaaliya, halka tiro lagu qiyaasay 5,000-7,000 ay ku sugan yihiin gobollo dhowr ah oo xadka ay wadaagaan laba dhinac.
Xiriirka u dhexeeya Muqdisho iyo Addis Ababa ayaa xumaaday horraantii sannadkan ka dib markii Itoobiya oo aan bad lahayn ay ogolaatay inay 20km (12 mayl) oo xeeb ah ka kireysato Somaliland – qayb ka mid ah Soomaaliya oo sheegata madax-bannaanideeda, madaxbannaanideedana haysatay tan iyo 1991-kii, balse ku guul-darraysatay inay hesho aqoonsi caalami ah.
Itoobiya waxay Somaliland u soo bandhigtay aqoonsi macquul ah oo ay ku bedeshay in loo ogolaado inay saldhig ciidan ka samaysato badda iyo deked ganacsi -tallaabadan Muqdisho ayaa sharci darro ku tilmaantay.
“Haddii ay burin waayaan (heshiiska) ka hor dhamaadka bisha June, ama marka la go’aamiyo waajibaadka cusub ee howlgalka, dhammaan ciidamada Itoobiya, ATMIS iyo labada dhinac, waa in ay tagaan,” lataliyaha amniga qaranka ee Soomaaliya Xuseen Sheekh Cali ayaa u sheegay. Wakaaladda wararka ee Reuters.
“Itoobiya ma noqon karto xulafo, isla markaasna cadow”.
Af-hayeennada dawladda Itoobiya iyo ciidamada difaaca qaranka Itoobiya ayaan ka jawaabin codsiyo la xidhiidha arrintan.
Hawlgalka ku meel gaadhka ah ee Midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS), oo uu u xilsaaray Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay, ayaa lagu wadaa inay si buuxda uga baxaan oo ay ku wareejiyaan mas’uuliyadda amniga qaranka Soomaaliya dhammaadka 2024-ka.
Dowladda Soomaaliya ayaa dhowr jeer codsatay in la dhimo bixitaanka ciidamada, iyadoo ku sababeysay dib u dhacyo ku yimid furimaha dagaalka. Ciidamadan ayaa ka kala socda dalalka Burundi, Djibouti, Uganda, Kenya iyo Ethiopia.
Hawlgal cusub oo nabad ilaalin ah oo tiro yar ayaa la filayaa in lagu dhawaaqo dhammaadka bisha June, iyadoo Soomaaliya ay codsatay in Itoobiya aysan ka mid noqon dalalka ay ciidamada ka joogaan Soomaaliya, sida ay sheegeen AU iyo dublamaasiyiin Afrikaan ah oo la socda qorshahan.
“Marka la eego jawiga siyaasadeed ee hadda jira, suurtagal ma noqon doonto in ENDF ay qayb ka noqoto howlgalka Midowga Afrika,” ayuu wasiiru dowlaha arrimaha dibadda ee Soomaaliya Cali Cumar u sheegay Reuters.
