Sahan Media Muqdisho: Wada xaajoodyada heshiis ah oo socday kow iyo toban maalmood ayaa horseeday in la dhiso dawlad wadaag ah oo Koonfur Afrika ah oo markii ugu horreysay la sameeyo Jimcihii, iyada oo uu madax u yahay Madaxweyne Cyril Ramaphosa.
Isbaheysiga xisbiyadan badan ayaa saxiixay heshiiskaas Jimcihii, iyadoo xubnaha baarlamaanka la dhaariyay ka dib wada xaajoodyo maaratoon ah iyo baaqyo hor iyo gadaal ah oo dhexmaray Ramaphosa iyo hoggaamiyeyaasha xisbiyada kale.
Habeenimadii Jimcaha, Ramaphosa ayaa baarlamaanka loogu doortay inuu noqdo madaxweynaha dalka. Sida ku cad heshiiska isbahaysiga aan horay loo arag, Isbahaysiga Dimuqraadiga (DA) – mucaaradka rasmiga ah ee African National Congress’s (ANC) ilaa hadda – iyo xisbiga Inkatha Freedom Party (IFP) ayaa markii ugu horeysay u codeeyay madaxweyne ANC.
Isbahaysiga axsaabta badan ayaa sabab u noqday ka dib markii xisbiga ANC uu la kulmay hoos u dhacii ugu xumaa ee doorashada muddo 30 sano ah. Xisbigu waxa uu haystaa 159 ka mid ah 400 oo kursi ee baarlamaanka – wax yar oo ka yar 201 kursi ee loo baahan yahay si uu u helo aqlabiyad – ka dib markii uu ku guulaystay 40 boqolkiiba codadkii doorashadii dalka ka dhacday May 29-keedii.
Ka dib maalmo wadahadal gudaha ANC ah, Ramaphosa wuxuu ku dhawaaqay todobaadkii hore in xisbigu uu raadin doono “dawlad midnimo qaran”. Laakiin xisbiga bidix ee Economic Freedom Fighters (EFF) iyo madaxweynihii hore ee Jacob Zuma uMkhonto weSizwe (MK Party) – oo la abuuray bilo ka hor doorashada oo helay taageerada dhaqameed ee ANC ee codbixiyayaasha – ayaa diiday inay ku biiraan dowladda, gaar ahaan DA a qayb ka mid ah. Xisbiga MK ayaa sidoo kale dalbaday in Ramaphosa laga saaro madaxtooyada.
Tani waxay ka dhigan tahay in Ramaphosa iyo ANC aysan awoodi doonin inay gaaraan go’aamo aysan ku jirin la-hawlgalayaasha isbahaysiga. Dhinacyadu waxay ku heshiiyeen 10 mabaadi’da aasaasiga ah, oo ay ku jiraan ixtiraamka dastuurka, iyo mawqifyada ka dhanka ah cunsuriyadda iyo jinsiga.
Heshiiska la saxiixay, dhinacyadu waxay isku raaceen in “dhaqaalaha, loo dhan yahay iyo kobaca dhaqaale ee joogtada ah” ay noqon doonto mudnaanta koowaad ee dawladda wadaagga ah.
