Sahan media Muqdisho: Haweeney Soomaali ah oo magangelyo weydiistay Ireland ku dhawaad labaatan sano ka hor ayaa sheegtay in is dhex galka oo yaraada iyo taageerada la siiyo codsadayaasha magangalyada caalamiga ah ay sii kordhineyso cadaawad.
Ifrah Axmed oo ah u doodaha Gudniinka Fircooniga ayaa qiratay in isbedel lagu sameeyay dadka magangalyo doonka ah ee Ireland,
Mar ay Weydiisay Tvga Irishka ee Nairobi, Kenya, haddii ay dareemeysay kala duwanaanshiyaha hab-dhaqanka dadka tan iyo markaas, Ms Axmed waxay tiri “ma garanayo waxa dhacay”.”Markii aan imid Ireland, dadku waxay ahaayeen kuwo saaxiibo badan muujinayay,” ayay tri.
“Go’aan ayaan qaatay inaan dhalinyarada la dhex galo, waxaan dhigan jiray iskuullo, khudbadna waan ka jeedin jiray, waxaanan ka hadlayaa sababta ay dadku ugu tahriibaan dalal kale oo ay ku jirto Irish laftiisa 100 sano ka hor. Laakiin hadda waxaan qabaa, sababtoo ah halkaas waa is dhexgalka oo yar dartiis, waxaa jira taageero aad u yar oo loo hayo bulshada gudaha Ireland, taas ayaa dadka ka dhigaysa inay aad u cadhoodaan.
“Waxaan qaban jirnay howlo badan oo bulshada ah, xitaa booliiska bulshada, waxaan sameyn jirnay munaasabado kala duwan. Dadku way isu iman jireen taasina waxay muujinaysaa isku duubnida bulshada. Halka hadda qof walba jidkiisa ku socdo, qof kastana uu dhaqaaqo. Dabcan, waan fahmi karaa sababta ay dadku ugu caroodaan darbi-jiifka dalka ka jira oo ay dadka ka caraysiiyaan oo ay ka xumaadaan.
“Waxaan u maleynayaa waxa aan u baahanahay waa dowladdeena si aan u wada shaqeyno oo aan sidoo kale hubinno in qof walba uu u qalmo fursad lagu siiyo nolol iyo fursado.”
Markii ay Ms Axmed timid Ireland 2006 oo ay mareen baaritaan caafimaad, waxay ogaatay in “goynta”, ama gudniinka Fircooniga ah, aysan ahayn caado caadi ah oo adduunka oo dhan ah. Waxaa loo maleynayaa in ku dhawaad 98 boqolkiiba gabdhaha da’doodu u dhaxayso eber ilaa 13 ee Soomaaliya lagu sameeyo gudniinka Fircooniga ah sannad kasta.
Ireland waxa ay sharci u soo saartay in ay mamnuucdo gudniinka Fircooniga ah 2012. Kadib markii ay ka hadashay baarlamaanka Yurub, Ms Axmed waxa ay go’aansatay in ay doonayso in ay ku laabato Soomaaliya si ay u bedesho sharciga dalkeeda hooyo. Ifraax ayaa sheegtay in ay dib ugu laabatay Soomaaliya sanadkii 2014-kii, taasi oo ay ku sheegtay “khatar dhab ah” oo ay sabab u tahay Al Shabaab. Waxa ay sheegtay in wali ay khatar ku tahay in ay safarto taasna ay uga sii dartay walaaca laga qabo inanteeda yar.
Marwo Axmed ayaa sharaxday: “Mar kasta oo aan baxo, waxaan siinayaa [gabadhayda] dhunkasho ugu dambaysa, waxaanan u sheegaa ‘Ma garanayo inaan soo laaban doono iyo in kale. Laakiin insha’allah, haddii Eebbe idmo.’ Sidoo kale dardaarankayga qof baan siinayaa. Waxaan ku iri, ‘Fadlan iska hubi inaad dib ugu celiso Dublin haddii ay wax dhacaan’.”
Waxay sidoo kale muujisay welwelka ku saabsan la’aanta taageero caafimaad oo ay heli karaan dumarka magangalyo doonka ah ee la kulma gudniinka Fircooniga oo loo raray xarumaha tooska ah ee ka baxsan Dublin. Markii tan loo gudbiyay Tánaiste Micheál Martin, wuxuu go’aansaday inuu eego arrinta.
Waxa uu yiri: “Taasi maaha inay dhacdo. Waxaan kala hadli doonaa asxaabteenna arrinta kushaqada leh [Waaxda] Caafimaadka iyo [Waaxda] Carruurta si aan u hubiyo in gelitaanka halkaas jiro. Waxaan ku leenahay cisbitaalo waaweyn oo badan oo ka baxsan Dublin. Ma jirto wax cudur daar ah oo ay taasi leedahay.”
